جامعه سینما:فهرست فیلمهای توقیفی از دولت دهم تاکنون مدام طویلتر میشوند. فیلمهایی که یا بهخاطر عدم انجام اصلاحات از سوی کارگردان امکان نمایش به آنها داده نمیشود، تا فیلمهایی که به دلیل مضمون و ساختار بهطور کل مخالف با قوانین و موازین سینمای ایران هستند. نکته قابل توجه درخصوص لیست فیلمهای توقیفی تنوع مضمونی آثار است. آثاری از سینمای اجتماعی تا مذهبی امکان نمایش نیافتهاند چه در دولت اصولگرای قبلی و چه در دولت تدبیر و امید. هرچند دولت یازدهم در بدو ورود با شعار اکران فیلمهای توقیفشده امید تازهای به این کارگردانان داد و حتی برای آنها اکران ویژه اهالی رسانه برگزار کرد، اما درنهایت این قول نیز به عمل نرسید و داستان توقیف ادامهدار شد. بنا به نظر وزارت ارشاد اسلامی این آثار امکان نمایش در محافل خصوصی مثل سینماتک را دارند، اما برای اکران عمومی واجد شرایط لازم و معیارهای سینمایی تشخیص داده نمیشوند.
با نگاهی دوباره به مجموع آثار توقیفی به شش فیلم میرسیم که اگرچه در ژانر اجتماعی هستند، اما با موضوعیت قرار دادن جوانان نتوانستند رنگ پرده اکران را ببینند. «سپید و سیاه»، «بلوک ۹ خروجی ۲»، «آشغالهای دوستداشتنی»، «مهمونی کامی»، «عصبانی نیستم»، «خانه دختر»، «ارادتمند، نازنین، بهاره، تینا» مجموع فیلمهایی هستند که دنیای جوانان را به تصویر میکشند؛ دنیایی که از نظر اعضای شورای پروانه نمایش قابلیت اکران ندارند.
فیلمهایی که برخلاف تلاش سازندگانشان سالهاست توقیف شدهاند و چنین که به نظر میرسد، راهی برای اکرانشان نیز وجود ندارد. نه آنها که اصلاحات را انجام دادهاند و نه آنها که در مقابل تمام موارد اصلاحی مقاومت کردهاند. تا جایی که ناامیدی از اکران منجر به درخواست برای انتشار در شبکه نمایش خانگی شده، اما این درخواست نیز مورد موافقت قرار نگرفته و کارگردانان همچنان صبور به انتظار تغییری برای رسیدن به اکران هستند. البته از مجموع این هفت اثر کسی مثل قاسم جعفری داستان پیگیری اکران را رها کرده و گویی این فیلم را در کارنامه کاریاش خط زده و دیگری مثل علی احمدزاده راه تازهای برای دیده شدن یافته است.
عصبانی نیستم
دلیل توقیف: اشاره به وضعیت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوانان
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: «عاشقانه»ای که از همان ابتدا فیلمی «اجتماعی» بود، «اجتماعی» هست و «اجتماعی» خواهد ماند. برای نمایش «عصبانی نیستم!» هر آنچه را در توان داشتم، به کار گرفتم، نهایت تلاش و همراهی را با مسئولان قانونی سینمایی کشورم کردم، اما سکوت و تحمل و مدارای من نیز نتوانست در کشاکش تدبیرمداران و سیاستپیشگان به نتیجهای منجر شود. بیصبرانه منتظر نمایش «عصبانی نیستم» در سینماهای میهنم باقی خواهم ماند. به امید آن روز… من آن روز را انتظار میکشم. حتی روزی که دیگر نباشم.
بلوک ۹ خروجی ۲
دلیل توقیف: تلخی موضوع
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: من فیلم را در ایران ساختهام. اگر میخواستم، خارج از کشور هم قادر به ساخت فیلم بودم. اما وقتی از چنین فیلمهایی حمایت نمیکنند، من هم بروم «شهر موشها» بسازم که مورد قبول آنها واقع شود؟ مسئولان صرفا میخواهند در دوره چهارساله خودشان آماری بدهند از اینکه چه تعداد فیلم ساخته شده و چه تعداد جشنواره برگزار شده است. این فضا برای من بهشدت خستهکننده شده است و الان به این فکر میکنم به جای پرداختن به این موضوعات، فیلمهای بیدردسری بسازم که بهراحتی به جشنواره راه یابند و بعد هم اکران شوند.
آشغالهای دوستداشتنی
دلیل توقیف: اشاره داستان به جریانات سیاسی روز
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: برای من خیلی هولناک است اگر این فیلم هم با اکران نشدن طولانی روبهرو شود و میدانم زمانیکه اکران شود، این سوال مطرح میشود، مگر فیلم چه مشکلی داشت که با چنین تاخیری نمایش داده میشود.
مهمونی کامی
دلیل توقیف: روابط نامتعارف شخصیتهای داستان
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: جشنواره فیلم فجر را که از دست دادیم، اما مسئولان قولهایی برای صدور پروانه نمایش فیلم به ما دادهاند. خیلیها دلشان نمیخواهد این فیلم اکران شود، اما امیدوارم «مهمونی کامی» بهزودی در ایران اکران عمومی شود. در این سالها تلاش زیادی برای اکران این فیلم انجام شد. اما نشد که نشد. فدای سرم که نشد.
ارادتمند، نازنین، تینا، بهاره
دلیل توقیف: سوژه فیلم از ابتدا تا پایان مشکل دارد.
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: نوع جدیدی از سانسور در مدیریت سینمایی باب شده است، اینکه مسئولین ارشاد میگویند که کاری از ما ساخته نیست و فیلم شما جنجالبرانگیز خواهد بود.
سپید و سیاه
دلیل توقیف: سیاهنمایی و بدآموزی
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: این فیلم در دولت دهم توقیف شد و در دولت جدید هم فقط یک نمایش در وزارت ارشاد برای اهالی رسانه داشت. فیلم را از ۱۰۵ دقیقه به ۷۴ دقیقه رساندم، ولی باز هم مجوز اکران صادر نشد. با وجود پیگیریهای بینتیجهای که داشتم، دیگر حوصله دنبال کردن این موضوع را ندارم و به نظرم دیگر فیلم کهنه شده.
خانه دختر
دلیل توقیف: مضمونی
اظهارنظر کارگردان پس از توقیف: هرگونه انگ خوردن به فیلم با این مضمون را که این فیلم مغایر با اخلاق ایرانی و اسلامی است، رد میکنم، چراکه اتفاقا فیلم ما در راستای اهداف همین اخلاق است. این فیلم به تعداد تماشاگرانش برداشتهای متعدد دارد. توقیف فیلم را تکذیب میکنم و به انتظار زمان اکران فیلم خواهیم ماند.
به نقل از چلچراغ