درباره «حلقه‌های قدرت» و «خاندان اژدها»/ادبیات نمایشی غنی

مختص جامعه سینما:امیرعلی نصیری/فصل اول هر دو سریال خاندان اژدها و حلقه‌های قدرت به پایان رسید. دومی را بیشتر دوست داشتم؛ نه صرفاً به‌خاطر حضور نازنین بنیادی (بازیگر و کنشگر ایرانی‌) یا گران‌تر بودن آن. در این یادداشت سعی می‌کنم برخی از دلایل برتری حلقه‌های قدرت را ذکر کنم. لازم به ذکر است که سازندگان (آمازون پرایم و اچ‌بی‌او) هم به این قیاس واقف بودند؛ وگرنه مجموعه‌ها را با هم عرضه نمی‌کردند.

داستان ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت هزاران سال پیش از حوادث فیلم‌های هابیت و ارباب حلقه‌ها جریان دارد و بر اساس دوران دوم سرزمین میانه اثر مؤلف انگلیسی جی‌آر‌آر تالکین ساخته شده‌است. داستان در زمان صلح آغاز می‌شود و تمام رویدادهای مهم عصر دوم سرزمین میانه را پوشش می‌دهد که شامل ساخت حلقه‌های قدرت، ظهور ارباب تاریکی سائورون، سقوط پادشاهی جزیره نومِنور و آخرین اتحاد بین پریان (اِلف‌ها) و انسان‌ها می‌شود. این رخدادها در داستان‌های اصلی تالکین بیش از هزاران سال اتفاق می‌افتد، اما در این مجموعه خلاصه شده‌است.

از آن‌طرف، مجموعه خاندان اژدها در حدود ۲ قرن پیش از تولد دانریس تارگرین (کلیسی در مجموعه بازی تاج و تخت) می‌گذرد و به جنگ داخلی درون خاندان تارگرین در زمان اوج قدرتشان می‌پردازد. مجموعه، گوشه‌چشمی هم به شش سرزمین دیگر دارد.

جلوه‌های تصویری: حلقه‌های قدرت جلوه‌های تصویری رایانه‌ای (سی‌جی‌آی) با کیفیت بهتر و در روشنایی روز داشت؛ درست مثل تفاوت جلوه‌ها در محصولات مارول و دی‌سی کامیکس. جان گائه‌تا (سرپرست جلوه‌های تصویری و ابداع‌کننده شگرد انقلابی «گلوله زمانی» در فیلم‌های ماتریکس) می‌گوید: «تیره و تاریک کردن، یک روش مؤثر برای پنهان کردن اشتباه‌هاست^*.»
موسیقی: هاوارد شور (آهنگساز کانادایی و برنده جایزه اسکار برای ارباب حلقه‌ها) تیتراژ آغازین حلقه‌های قدرت را ساخت، در حالی‌که رامین جوادی‌ (آهنگساز ایرانی ـ آلمانی و برنده جایزه اِمی برای بازی تاج و تخت) به تکرار تم بازی تاج و تخت اکتفا کرده بود.
دیالوگ‌ها: به‌عنوان مدرس آیلتس و دارنده گواهینامه‌اش عرض می‌کنم که دیالوگ‌های خاندان اژدها امروزی بود و می‌توانست روی سریال‌های معاصر هم قرار بگیرد.
بازیگری: تغییر بازیگران در میانه‌های خاندان اژدها تیر خلاص بود. در صورتی‌که با چهره‌پردازی یا جلوه‌های تصویری و مشابه با سایر بازیگران، مشکل حل می‌شد. همین‌جا پیش‌بینی می‌کنم که پَدی کانسیدین (بازیگر شاه ویسریس) دست‌خالی از مراسم اِمی برنخواهد گشت.
فیلمنامه: حلقه‌های قدرت از روی نوشته‌های تالکین (۱۸۹۲ – ۱۹۷۳) ساخته شده (فقط ۲۵۰ میلیون دلار برای حق نشر به پسرش کریستوفر پرداخت کردند). تالکین دانشگاهی و زبان‌شناس نیز بود و برای سرزمین‌های میانه، زبان اختراع کرد؛ در حالی‌که جرج مارتین (نویسنده خاندان اژدها) صرفاً رمان‌نویس است. با این حال، اقتباسی بودن هر دو مجموعه، اهمیت ادبیات نمایشی غنی را بیش از پیش آشکار می‌کند.